Johannes Gerardus (Jan) ter Schure

Steenwijkerwold 21 juni 1922 - Nijmegen 11 april 2003 (80)

Bisdom

Johannes ter Schure

Hernieuwer en verniewer (1985-2003)

Joannes ter Schure was lid van de congregatie van de Salesianen van Don Bosco. Hij werd geboren in Steenwijkerwold op 21 juni 1922 en priester gewijd op 1 juli 1951. Na een priesterlijke loopbaan in zijn congregatie, waartoe hij jarenlang in het buitenland verbleef, werd hij in 1983 vicaris-generaal van mgr. J. Gijsen in het bisdom Roermond. Een jaar later werd hij hulpbisschop van Roermond en begin 1985 bisschop van 's-Hertogenbosch, tot augustus 1998. Mgr. Ter Schure overleed op 11 april 2003 in het Berchmanianum te Nijmegen, waar hij de laatste maanden van zijn leven woonde.
Bisschop Ter Schure is, vooral in de media, vaak verweten conservatief en gesloten te zijn. Hij ontmoette in het begin sterke weerstand en onbegrip. Hij stond dan ook onwrikbaar voor een bisdom dat naadloos paste in de wereldkerk volgens Vaticanum II. Hij had een grote en parate kennis van de H. Schrift en vele kerkelijke documenten en liet zich in het openbaar niet gemakkelijk verleiden tot uitspraken die met de Schrift of de Leer in strijd waren. "Niet mijn mening telt", zei hij ooit, "maar die van de Kerk". Nochtans heeft hij in zijn bisdom veel tot stand gebracht, wat uiteindelijk ook publieke waardering oogstte. Na zijn afscheid constateerde hij: "Ik ben zuur gekomen, maar zoet gegaan".
Ter Schure hernieuwde de priesteropleiding in een seminarie, het Sint-Janscentrum, dat snel groeide. Hij wijdde meer dan 60 jonge priesters in 10 jaar tijd. In het Sint-Janscentrum begon onder zijn verantwoordelijkheid ook een opleiding voor permanente diakens - die ruim 50 wijdelingen opleverde - en een scholing voor pastorale assistenten. Dat zijn gehuwde mannen en vrouwen die met een zending van de bisschop specifieke vrijwilligerstaken op zich nemen. Daarnaast reorganiseerde Ter Schure het bisdom in parochieverbanden - eenvoudig gezegd samenwerkende parochies met een pastoraal team. Verder stimuleerde hij de parochiekatechese, die honderden cursisten trok. Ten slotte werden in zijn tijd de kantoren aan de Parade (en omgeving) ingrijpend gemoderniseerd en geautomatiseerd.
bisdomdenbosch.nl
Encyclopedie van Noord-Brabant

Johannes ter Schure

29
30
Encyclopedie van Noord-Brabant 4 (1986) 29-30
Artikelen
1985

Redactie

Homilie 9 maart 1985. Mgr. J. ter Schure bij zijn installatie als bisschop van 's-Hertogenbosch
Rots (1985) 4-5
 
1986

Redactie

Ter Schure bekijkt de wereld door smal spleetje. Dekens Den Bosch staan op punt samenwerking met bisschop te staken
Volkskrant, dinsdag 4 februari 1986, blz 8
 
1986

Redactie

Schure, Johannes ter
Encyclopedie van Noord-Brabant 4 (1986) 29-30
 
1988

Redactie

Bossche bisschop laat 'Tilburg' vallen. 'Wij geven eigen opleiding. Dat is bewust beleid'
De Stem zaterdag 28 mei 1988, blz 3
 
1989

Redactie

Mgr J. ter Schure in ziekenhuis
Katholiek Nieuwsblad, vrijdag 20 januari 1989, blz 8
 
1991

Redactie

Groot eerbetoon voor bisschop Den Bosch
De Gildetrom 3 (1991) 62
 
1994

Kees van Hasselt

Mgr. J.G. ter Schure Sdb tien jaar bisschop
Bisdomblad 44 (1994) 2
 
1994

Kees van Hasselt

Impressies uit een episcopaat
Bisdomblad 44 (1994) 4-8
 
1997

Kees van Hasselt

"Herder zijn is mij het dierbaarst". Bisschop Ter Schure aan de vooravond van zijn 75e verjaardag
Bisdomblad 25 (1997) 4-5
 
1997

Henry van Rooij

Het bisdom-apparaat is klaar voor 2000. Diensten kwamen onder mgr. ter Schure het informaticatijdperk binnen. Dienstverlening wezenlijk aspect van het werk van de bisdomafdelingen. Bezuiningen werden gehaald uit meer efficiency en betere apparatuur
Bisdomblad 25 (1997) 7-9
 
1997

Redactie

Veel bezoek bij jarige bisschop. Reliëf van Don Bosco en vaste verlichting voor 75-jarige herder
Bisdomblad 26 (1997) 4
 
1997

Redactie

Bisschop schenkt reliëf Droom van Don Bosco aan Sint-Jan
Bisdomblad 35 (1997) 10
 
1997

Henry van Rooij

"Blijft in mijn liefde, dat vraagt hij u". Mgr. Ter Schure wijdt negen diakens in Bossche Sint Jan
Bisdomblad 46 (1997) 10
 
1998

Kees van Hasselt

Bisschop nam afscheid in een gouden schijn. "God alleen weet hoeveel offers u heeft moeten brengen in de stilte van uw hart". "Het Sint-Janscentrum is het visitekaartje dat de bisschop in de stad achterlaat"
Bisdomblad 31/32 (1998) 4-6
 
1998

Kees J.G. van Hasselt

Scheidende bisschop Ter Schure kijkt om en toch weer vooruit... Bisschop Ter Schure's visie over de toekomst van de pastorale zorg. Gelukkig moment: een Papenhulst vol mensen bij 40-jarig priesterfeest
Bisdomblad 35 (1998) 4-7
 
1998

Kees van Hasselt

Mgr. Ter Schure verhuist naar Alphen a/d Maas. Zijn hoop voor de toekomst. Een kleine gemeenschap als huisgenoten
Bisdomblad 50 (1998) 8-9
 
2001

Kees J.G. van Hasselt

Doe gerust een beroep op de goedheid van mensen, ze maken je leven rijker. Emeritus-bisschop Ter Schure 1 juli vijftig jaar priester
Bisdomblad 25 (2001) 6-8
 
2001

Redactie

"Mensen: dank u wel". Gouden priester mgr. ter Schure blikt in dankbaarheid terug in kathedraal en St. Janscentrum
Bisdomblad 26/37 (2001) 6
 
2003

A.L.M. Hurkmans

Oud bisschop Ter Schure overleden. Bisschop Ter Schure tot op het laatst betrokken bij het bisdom. In memoriam mgr. J.G. Ter Schure
Bisdomblad 4 (2003) ?
 
Afbeeldingen
  • 1985
  • 11 april 2003
  • 9 april 2021
Literatuur en bronnenpublicaties

H.F.J.M. van den Eerenbeemt, Geschiedenis van Noord-Brabant (1996-1997) III. 276, 277, 280, 285

Brian Heffernan, Ongeschoeide karmelitessen in de Nederlandse katholieke kerk, 1872-2020 | Radicaal kloosterleven (2021) 546, 549, 647

Jan van Oudheusden, Geschiedenis van Brabant van het hertogdom tot heden (2004) 699, 700

J.W.M. Peijnenburg, Van Roomsche Zegeningen en Paapsche Stoutigheden (2009) 279, 280, 287-315, 317, 318

Aart Vos, 's-Hertogenbosch : De geschiedenis van een Brabantse stad 1629-1990 (1997) 385, 386, 399

n: vermelding in een voetnoot